تأثیر تنش کم آبی، ازدیاد دی اکسیدکربن و تشعشع ماوراءبنفش بر صفات کمی گندم دوروم

نویسندگان

حمیدرضا بلوچی

سید علی محمد مدرس ثانوی

یحیی امام

محسن برزگر

چکیده

مطالعة فیزیولوژی ارقام گندم تحت تأثیر عوامل تنش زای غیرزنده با هدف بهبود تولید آن در آینده حائز اهمیت است. این پژوهش بصورت فاکتوریل سه عاملی در قالب طرح بلوک کامل تصادفی شامل سطوح آبیاری (شاهد و کمبود آب)، میزان دی اکسیدکربن (400 و 900 میکرومول بر مول هوا) و سطوح اشعة ماوراءبنفش (uv-a, b, c) در 3 تکرار در گلخانة تحقیقاتی دانشکدة کشاورزی دانشگاه تربیت مدرس تهران در سال 1385، انجام شد. در کل با افزایش شدت تشعشع از سطح a به c و کمبود آب آبیاری عملکرد دانه (از 27/157 به 05/38 گرم در مترمربع)، ارتفاع بوته (از 69/60 به 69/50 سانتی متر)، محتوای نسبی آب برگ (از 00/68 به 90/54 درصد)، درصد کلروفیل (از 53/50 به 62/17)، ماکزیمم بازده کوانتومی فتوسیستم ii گندم (از 565/0 به صفر) کاهش و میزان پرولین (از 28/3 به 46/24 میکروگرم در گرم وزن تر برگ) افزایش یافت، ولی تغییرات عملکرد دانه و پرولین گندم تحت تأثیر دی اکسید کربن متفاوت بود. در سطوح تشعشع a، b و c و بدون تنش آبی با افزایش غلظت دی اکسیدکربن میزان عملکرد دانه کاهش (از 27/157 به 48/89 گرم در متر مربع) و میزان پرولین (از 28/3 به 45/12 میکروگرم در گرم وزن تر برگ) افزایش یافت، ولی در شرایط کمبود آب با افزایش غلظت دی اکسیدکربن عملکرد دانه (بطور میانگین 9 گرم در متر مربع) افزایش و میزان پرولین (بطور میانگین 5 میکروگرم در گرم وزن تر برگ) کاهش پیدا کرد. افزایش غلظت co2 در شرایط بدون تنش تنها منجر به افزایش رشد رویشی شده و رشد زایشی را کاهش می دهد، درحالی که در شرایط تنش احتمالاً با بهبود محتوای آب نسبی برگ و کاهش هدایت روزنه ای عملکرد را افزایش داد. با توجه به نتایج فوق می توان گفت که رویداد سه تنش عمدة محیطی در آینده با کاهش تولید کلروفیل و سطح ویژة برگ و کاهش حفاظت گیاه در برابر اثرات منفی این تنش ها منجر به کاهش عملکرد و اجزاء عملکرد رقم گندم مورد بررسی خواهد شد.

برای دانلود باید عضویت طلایی داشته باشید

برای دانلود متن کامل این مقاله و بیش از 32 میلیون مقاله دیگر ابتدا ثبت نام کنید

اگر عضو سایت هستید لطفا وارد حساب کاربری خود شوید

منابع مشابه

تأثیر تنش کم آبی، ازدیاد دی‌اکسیدکربن و تشعشع ماوراءبنفش بر صفات کمی گندم دوروم

مطالعة فیزیولوژی ارقام گندم تحت تأثیر عوامل تنش‌زای غیرزنده با هدف بهبود تولید آن در آینده حائز اهمیت است. این پژوهش بصورت فاکتوریل سه عاملی در قالب طرح بلوک کامل تصادفی شامل سطوح آبیاری (شاهد و کمبود آب)، میزان دی‌اکسیدکربن (400 و 900 میکرومول بر مول هوا) و سطوح اشعة ماوراءبنفش (UV-A, B, C) در 3 تکرار در گلخانة تحقیقاتی دانشکدة کشاورزی دانشگاه تربیت مدرس تهران در سال‌ 1385، انجام شد. در کل با ...

متن کامل

تأثیر تنش کم آبی، ازدیاد دی‌اکسید کربن و اشعه ماورای بنفش بر صفات کیفی برگ پرچم گندم دوروم ( Triticum turgidum L. var. durum Desf.)

Water deficit, ultraviolet radiation and CO2 concentration enhancement are three environmental stresses that affect nutrition of human in future. This research was conducted in the Research Greenhouse of Faculty of Agriculture, Tarbiat Modares University in 2006, in order to study leaf qualitative traits of durum wheat under different levels of carbon dioxide (400 and 900 ppm), ultraviolet radi...

متن کامل

تأثیر تنش کم آبی، ازدیاد دی‌اکسید کربن و اشعه ماورای بنفش بر صفات کیفی برگ پرچم گندم دوروم ( Triticum turgidum L. var. durum Desf.)

Water deficit, ultraviolet radiation and CO2 concentration enhancement are three environmental stresses that affect nutrition of human in future. This research was conducted in the Research Greenhouse of Faculty of Agriculture, Tarbiat Modares University in 2006, in order to study leaf qualitative traits of durum wheat under different levels of carbon dioxide (400 and 900 ppm), ultraviolet radi...

متن کامل

تأثیر تنش کم آبی، تابش فرابنفش و ازدیاد دی اکسید کربن بر صفات کمی و کیفی ذرت شیرین

سه فاکتور تابش فرابنفش، کم آبی و افزایش دی اکسیدکربن از مهم ترین عوامل محیطی در تغییر اقلیم جهانی، می-باشند. هدف از انجام این پژوهش، بررسی برخی صفات کمی و کیفی رقم 403 ذرت شیرین (zea mays l. var. sacarata) تحت تأثیر سطوح مختلف گاز دی اکسیدکربن (500، 900 و 1300 میکرو لیتر بر لیتر هوا)، تابش فرابنفش (طول موج های a، b و c با شدت های 18، 25 و 40 میکرو وات بر سانتی متر مربع) و تنش کم آبی (به میزان 6...

15 صفحه اول

بررسی تاثیر تنش کم آبی بر صفات کمی و کیفی ارقام یونجه (.Medicago sativa L)

به منظور تعیین اثر تنش کم آبی بر صفات مرفولوژیک ارقام یونجه آزمایشی با استفاده از کرت های یک بار خرد شده در قالب طرح بلوک های کامل تصادفی در سه تکرار در سال زراعی 84-85 در مرکز تحقیقات کشاورزی جیرفت اجرا گردید. در این آزمایش تنش کم آبیاری به عنوان عامل اصلی در 3 سطح: =a1<spa...

متن کامل

منابع من

با ذخیره ی این منبع در منابع من، دسترسی به آن را برای استفاده های بعدی آسان تر کنید


عنوان ژورنال:
علوم گیاهان زراعی ایران

ناشر: پردیس کشاورزی و منابع طبیعی دانشگاه تهران

ISSN 2008-4811

دوره 40

شماره 3 2009

میزبانی شده توسط پلتفرم ابری doprax.com

copyright © 2015-2023